De keuze is groot: acryl- en olieverfpenselen, aquarelpenselen, hobbypenselen of een primerpenseel? Welk penseel het meest geschikt is voor jou, hangt in de eerste plaats af van wat je ermee wilt creëren.

Wij willen je graag een beetje inzicht geven in de verschillende penselen en hun kenmerken. Met het juiste penseel kan je je kunst perfectioneren en afhankelijk van de penseelvorm zijn de meest uiteenlopende schildertechnieken mogelijk.

"Om een goed schilder te zijn, heb je vier dingen nodig: een zacht hart, een fijn oog, een lichte hand en altijd fris gewassen penselen.." Anselm Feuerbach (1829-1880)

Ben je benieuwd wat de eigenschappen zijn van olieverf? Lees dan ons blogartikel: ''Olieverf: bestanddelen en eigenschappen''

De geschiedenis van de penselen

Kwasten werden al gebruikt door grotschilders in het Stenen Tijdperk. Behalve hun eigen vingers en kleine buisjes, gebruikten zij ook borstels voor het beschilderen van muren. Een van de oudste nog bestaande grotschilderingen is die van Altamira. Tussen 16.000 en 11.000 v. Chr. werden in de 270 meter lange grot 100 dierafbeeldingen geschilderd. Dierenhaar of veren werden aan lichte botten of stokken gebonden en aan één kant van franjes voorzien. Op die manier konden de kleuren over een groot oppervlak worden aangebracht. Hoewel de moderne materialen verschillen van die uit die tijd, is deze basisvorm tot in onze tijd behouden gebleven.

Tot het einde van de 17e eeuw moesten alle kunstenaars hun eigen penselen binden en maken. Vervolgens ontstond in de 18e eeuw het ambacht van de penseelmaker en dit ambachtsgilde ontnam de toekomstige kunstenaars het werk. Ook nu nog kan dit beroep in de leer worden geleerd en worden uitgeoefend.

De verschillende soorten penselen

Er zijn veel verschillende penselen die niet alleen verschillen in het materiaal, maar ook in hun vorm. In het algemeen kunnen twee basisvormen worden onderscheiden:

• Ronde penselen
• Platte penselen

Andere speciale vormen zijn altijd gebaseerd op deze twee basisvormen. Er is een grote keuze aan verschillende penseelvormen, die worden gebruikt afhankelijk van de schilderkleur en het gewenste resultaat. Waaierpenselen zijn ideaal voor olie- en acrylschilderen. Vooral voor een naturalistische weergave in portret- of landschapsschilderijen, wanneer een wolk of stromend water realistisch moet worden afgebeeld, kunnen individuele effecten worden behaald. Een penseel voor het voorstrijken daarentegen is ontworpen om met één penseelstreek een zeer groot gebied op het doek te bedekken. Priming penselen zijn krachtig en sterk, zodat elke verf en zelfs dikke impasto verf kan worden aangebracht.

Een kattentongpenseel, capsulepenseel of een zwaardveger: de keuze is groot en biedt iedere (amateur)kunstenaar verschillende schilderseffecten.

Wil je het schilderen beter onder de knie krijgen? Lees dan ons blogartikel: ''Leren schilderen: 4 schildertechnieken & 4 tips voor het eerste schilderij''

Penselen gemaakt van rood marterhaar

Penselen zijn niet alleen verkrijgbaar in een breed scala van vormen, maar ze onderscheiden zich ook door hun haren. Of het nu gaat om varkenshaar of fijn haar, beide soorten worden vaak gebruikt in kunstenaarsbenodigdheden. Penselen van rood marterhaar behoren tot de bijzonder hoogwaardige exemplaren. Ze worden verkregen uit de staart van de Siberische Kilinsky marter. De bijzonder lange levensduur en de hoge kwaliteit zijn belangrijke eigenschappen van deze kwasten. De meeste haren lopen gelijkmatig naar elkaar toe van de wortel tot aan de punt. De marterharen hebben pas na een derde van de lengte een wortelachtige verdikking. Het uiterst elastische haar heeft een donzige punt en wordt hoofdzakelijk gebruikt voor de vervaardiging van de beste kunstenaarspenselen.

Het juiste penseel voor iedere kleur

Iedere kunstenaar weet dat alleen bepaalde penselen geschikt zijn voor de verschillende kleuren. Alleen met de juiste kwast krijg je het gewenste resultaat. Daarom wordt een onderscheid gemaakt tussen de volgende typen penselen:

1. Acrylverf penselen en olieverf penselen
2. Aquarel penselen
3. Hobbypenselen voor het maken van schilderen op nummer kunstwerken.