In dit blogartikel leggen wij uit wat additieve en subtractieve kleurmengingen zijn en wat het precies inhoudt. Wij wensen je veel lees plezier toe!

De additieve kleurmenging

Bij additieve kleurmenging worden de primaire kleuren van licht rood, groen en blauw op één plaats verzameld en over elkaar heen gelegd. Zodra je dit doet, ontstaat er wit licht. 

Als je alleen de rode en groene straling combineert, krijg je geel. Dit gebeurt ook wanneer de kegeltjes in het oog worden gestimuleerd door gelijktijdige straling van rood en groen licht - je ziet dan geel.

Hoeveel (meng)kleuren uit de primaire kleuren kunnen worden gevormd, hangt af van de gradaties van de lichtintensiteiten van de afzonderlijke primaire kleuren, en deze hangen op hun beurt af van de beschikbare kleurdiepte.

Het basisprincipe van additieve kleurmenging kan gemakkelijk door jezelf worden uitgeprobeerd. Richt de lichtkegels van schijnwerpers of zaklantaarns in de kleuren rood, blauw en groen op één oppervlak. Het resultaat is wit licht als de drie primaire kleuren dezelfde intensiteit hebben.

Indien slechts twee kleuren worden toegevoegd, ontstaan de volgende mengkleuren:

Mengkleuren additieve kleurmenging

Rood + Groen = Geel
Rood + Blauw = magenta (paars)
Groen + Blauw = cyaan (blauwgroen)
Rood + Groen + Blauw = Wit

Elk van de drie basiskleuren kan een verschillende tint, d.w.z. intensiteit, hebben. Afhankelijk van het aantal gebruikte gradaties, kunnen alle denkbare mengkleuren, d.w.z. tinten, worden geproduceerd. Als er geen kleur schijnt, is het zwart op het projectieoppervlak. Deze kleurencirkel kan worden gebruikt om de wetten van additieve kleurmenging aan te tonen:

Alle kleuren van de kleurencirkel kunnen worden verkregen door de drie primaire kleuren rood, groen en blauw te mengen. Door de drie primaire kleuren met dezelfde intensiteit te mengen, wordt wit verkregen. Elke kleur op het kleurenwiel kan worden gecreëerd door twee aangrenzende kleuren te mengen. Tegengestelde kleuren van het kleurenwiel produceren wit wanneer ze gemengd worden (complementaire kleuren).

De subtractieve kleurmenging

Het subtractieve principe van kleurmenging is bekend van het schilderen met inktpotjes. Met de inktkleuren kunnen bijna elke denkbare kleur worden gemengd. Theoretisch zouden de basiskleuren (primaire kleuren) cyaan (blauwgroen), magenta (paars) en geel voldoende zijn om alle andere kleuren te produceren.

Subtractieve kleurmenging is te zien op geschilderde oppervlakken. De pigmentkleuren (vlekken) absorberen (= trekken af) van het invallende licht alle kleurcomponenten behalve die in de kleur waarvan ze gezien worden. Het resterende licht vormt een gemengde kleur.

De secundaire kleuren van het licht zijn de primaire kleuren van de pigmentkleuren in de schilderkunst, aangezien alle andere kleuren van de kleurencirkel worden verkregen door subtractieve menging van de kleuren geel, magenta en cyaan.

Mengkleuren subtractieve kleurmenging

Primaire kleur Secundaire kleur
Geel + Magenta = Rood
Cyaan + Geel = Groen
Cyaan + Magenta = Blauw

Subtractieve kleurmenging wordt gebruikt in drukkerijen, maar ook bij commerciële en huishoudelijke printers. Speciale inkten en toners die voor dit doel zijn ontwikkeld, brengen de kleurpigmenten punt voor punt in de juiste mengverhouding over op het papier.

In de praktijk werkt dit echter niet zo soepel. De productie van transparante inkten is zeer moeilijk. Ze moeten op elkaar liggen en toch volledig doorkomen zonder enig verlies. Een ander probleem zijn de onvermijdelijke onzuiverheden die zelfs in de kleinste hoeveelheden het afdrukresultaat vertekenen. De basiskleuren produceren bijvoorbeeld niet het verwachte diepe zwart, zelfs niet bij de hoogste intensiteit. Om aan onze kleurervaring en verwachtingen te voldoen, wordt de hoofdkleur zwart toegevoegd

Onderscheid maken tussen kleuren

Bij additieve kleurmenging wordt licht gemengd. Rood licht en groen licht resulteren in geel licht, de televisie is een mooi voorbeeld. Bij subtractieve kleurmenging worden stoffen gemengd. Gele kleurpasta en cyaan kleurpasta maken groene kleurpasta als een mengsel.